გეგმები

გაკვეთილის გეგმის შაბლონი N1
გაკვეთილის თემა: კოროზია მასწავლებელი: მარიამ გოგინაშვილი
(სასწავლო მიზნები/სტანდარტი)		ცოდნა:ქიმ.IX.6. მოსწავლეს შეუძლია მეტალთა აქტიურობის მწკრივის გამოყენება. უნარები ოსწავლე შეძლებს მოიყვანოს კოროზიის მაგალითები ყოველდღიური ცხოვრებიდან,  განიხილავს კოროზიის მოვლენას  მეტალთა კონკრეტული წყვილის მაგალითზე ,  იმსჯელებს კოროზიაზე მოქმედ ფაქტორებზე და მასთან ბრძოლის ხერხებზე
ინტერესის აღძვრა/მოტივაცია (რა იქნება საინტერესო მოსწავლისთვის ამ გაკვეთილში?) კოროზიის მაგალითები ყოველდღიური ცხოვრებიდან,  გაიგებს კოროზიის მოვლენას  მეტალთა კონკრეტული წყვილის მაგალითზე ,  გაიაზრებს ს კოროზიაზე მოქმედ ფაქტორებზე და მასთან ბრძოლის ხერხებს
რესურსები:
(ტექსტი, თვალსაჩინოება, მულტიმედია, ინტერნეტ-რესურსი და სხვ.):სამოტივაციო ტექსტი, სახელმძღვანელო, 5 სინჯარა, 5 რკინის ლურსმანი, სპილენძის მავთული , თუთიის ფირფიტა, წყალი, სუფრის მარილი, ნატრიუმის ჰიდროქსიდის ხსნარი, 5 ქიმიური ჭიქა, მეტალთა აქტიურობის მწკრივი
1.      შეფასება: მასწავლებელი განმავითარებელი შეფასების რუბრიკის გამოყენებით აფასებს ჯგუფების მუშაობას,ხოლო ჯგუფების პრეზენტატორებს კი ქულებით პრეზენტაციის შეფასების რუბრიკის გამოყენებით. მოსწავლეები ავსებენ სქემას გაკვეთილის მიმდინარეობისას ვიცი გავიგე მინდა ვიცოდე განმსაზღვრელი და  განმავითარებელი შეფასების რუბრიკები				ორგანიზების ფორმა (გაკვეთილის სტრუქტურა, აქტივობები)აქტივობა1. გონებრივი იერიში (2წთ) მიზანი   მოსწავლეებმა გააცნობიერონ,  რომ ყოფა  ცხოვრება დაკავშირებულია  კოროზიასთან,  დაუკავშირონ თეორიული ცოდნა პრაქტიკულ ცხოვრებას აქტივობის აღწერა:   ტექსტს უყვება მასწავლებელი კუნძული როდოსი ხმელთაშუა   ზღვაში მდებარეობს. ძვ. წ-აღ-ით მესამე საუკუნეში იგი საშინელ ალყას გადაურჩა. მადლიერების ნიშნად  ხალხმა ქალაქში მზის ღმერთის  ჰელიოსის ქანდაკება  ააგო. 32 მეტრიანი კოლოსი ნაწილებისაგან ააწყვეს . ბრინჯაოს  მრგვალი ფორმის ნაწილებს მთლიანად ასხამდნენ. დიდ დეტალებს კი რკინის ჩარჩოზე  ბრინჯაოს ფურცლებს შემოკვრის  გზით ამზადებდნენ. ლეგენდის თანახმად  რამდენიმე წელიწადში ქანდაკებას ბზარი გაუჩნდა, რის გამოც მისმა შემქმნელმა  თავი მოიკლა. ბზარის გაჩენიდან  60 წლის შემდეგ ქანდაკება მუხლებში გადატყდა და დაიმსხვრა. მიზეზად მიწისძვრა დაასახელეს. აქტივობა №2 (სახელწოდება; ხანგრძლივობა, ორგანიზების ფორმა): აქტივობის მიზანი: აქტივობის აღწერა: აქტივობა 2. კითხვა პასუხი(5 წთ )მოსწავლეებს ვეკითხები 1)      ჩამოთვალეთ მიზეზები, რას შეიძლებოდა გამოეწვია ქანდაკების მსხვრევა - გარემოს, ჰავას,  მიწისძვრას თუ სხვა რამე  მიზეზს? 2)       დაიმსხვრეოდა თუ არა ქანდაკება, მიწისძვრა რომ არ ყოფილიყო? 3)ბზარი რატომ გაუჩნდა მიწისძვრის გარეშე 4,იყო თუ არა მთავარი მიზეზი სინესტე?რა ემარტება რკინის მილებს სინესტისაგან? 5)      თქვენი აზრით რა არის კოროზია? 6.რა პირობებში ხდება კოროზია? აქტივობა №3 (სახელწოდება; ხანგრძლივობა, ორგანიზების ფორმა): აქტივობის მიზანი: აქტივობის აღწერა :აქტივობა 3 სიღრმისეული წვდომა . მინილექცია 10წთ) მიზანი   რომ მოსწავლეებმა გააცნობიერონ „რა არის კოროზია და  რამდენი სახის  კოროზია არსებობს. მოსწავლეებს ვაცნობ მოკლედ თუ  „რა არის კოროზია და რამდენი სახის  კოროზია არსებობს“ ვაკონკრეტებ კოროზიის სახეებს : 1) ქიმიური   2) ელექტროქიმიური და  ვაძლევ განმარტებას თითოეულზე და ვსვავ კითხვას .რომელი მეტალი განიცდის კოროზიას ადვილად, რომელი - არა;განსაზღვრისათვის ვუხსნი მოსწავლეებს რომუნდა გამოიყენონ  მეტალთა აქტიურობის რიგი  თითოეულ ჯგუფს ვაძლევ   კი თხვებს 1.დაასახელეთ ორი ისეთი მეტალი ა) რომელიც დაიცავს რკინას კოროზიისგან ბ)დააჩქარებს რკინას კოროზიისგან 2)მეტალთა მწრივიდან რომელი მათგანი დაიჟანგება უფრო სწრაფად      ა )Fe-Zn .ბ)Fe-Cu .გ)Fe-Sn 3)მანქანის მილი საიდანაც გამონაბოლქვი გამოდის დროთა განმავლობაში იწვებაკოროზიის გამო ახსენით ამ მოვლენის არსი 4)რატომ არ იჟანგება საუკუნეთა მანძილზეკუტუბიის სვეტიინდოეთშირომელიც სუფთა რკინისგანაა  დამზადებული 5)რატომ მქრქალდება ვერცხლის ნივთები დროთა მანძილზე  აქტივობა4. სადემონსტრაციო ცდების შედეგების განხილვა, ჯგუფური მუშაობა  . (10წთ  მიზანი   რომ მოსწავლეებმა გააცნობიერონ ფაქტები და დაინახონ კოროზიის მოვლენა იმსჯელონ და წარმოადგინონ არგუმენტები კოროზიის მიზეზებზე მოსწავლეთა მონაწილეობით  წინასწარ დაყენებული გვქონდა  ცდები  დაკვირვებისათვის. აღებული იყო 5 სინჯარა. პირველ, მეორე,  მეხუთე სინჟარაში ჩაშვებულია  მხოლოდ რკინის ლურსმანი. მესამეში რკინის ლურსმანს შემოხვეული აქვს  სპილენძის მავთული, მეოთხეში ლურსმანს შემოხვეული აქვს ალუმინის მავთული. პირველი სინჯარა ბოლომდე გავსებულია წყლით, მომდევნო სამი კი -სუფრის მარილის ხსნარით. მეხუთე სინჯარაში სუფრის მარილის ხსნართან  ერთად ჩასხმულია ნატრიუმის ჰიდროქსიდის  ხსნარი. ხუთივე ჩაპირქვავებულია  ცალ-ცალკე  ჭურჭელში, რომელთაგან თითოეულში წინასწარაა ჩასხმული ის სითხე, რომელიც მოცემულ სინჯარაშია. ამის შემდეგ ხუთივე სინჯარაში  მოთავსებული რკინის ლურსმანი აღმოჩნდა ჟანგბადისა და  წყლის გარემოში ცალკე ან  ამა თუ იმ მეტალთან ან წყალში გახსნილ ნივთიერებასთან ერთად.მოსწავლეებს ვაძლევ დავალებას თითოეულ ჯგუფს გევალებათ წარმოადგინოთ ფაქტი, არგუმენტი, დასკვნა,   გაანალიზოთ ცდის შედეგი  და გამოყოთ  ფაქტები და  არგუმენტები. იმ სინჯარის მიხედვით რომელიც შეგხვდათ, ჯგუფის წევრებმა აირჩიეთ თქვენთვის  სასურველი პრეზენტატორი, რომელიც გააკრავს საკუთარი ჯგუფის  ნაშრომს კედელზე  და გააკეთებს  შესრულებული დავალების მოკლე პრეზენტაციას. პრეზენტაციისთვის ჯგუფის ყველა პრეზენტატორს ეძლევა დრო    2 წუთი. თითიეული ჯგუფი წარმოადგენს თითო სინჯარის მაგალითს და დასკვნას გააკეთებს აქტივობა5. (5წთ) კითხვა-პასუხი,  დასკვნების გაკეთება მიზანი  ვუბრუნდები როდოსის კოლოსის შემთხვევას და ვსვამ შეკითხვებს 1.      რა იყო ქანდაკების დამსხვრევის ნამდვილი  მიზეზი? 2.      რა შეცდომა დაუშვა მოქანდაკემ? 3.         რომელი მეტალების შეხებამ გამოიწვია კოროზია? 4.      რა როლი შეასრულა ნესტიანმა ჰავამ  ქანდაკების დამსხვრევაში აქტივობა6 საშინაო დავალება . (3წთ)   მოიძიეთ ინფორმაცია, რატომ არ იმსხვრევა დღევანდელი ბრინჯაოს ქანდაკებები?
შენიშვნები:
	გაკვეთილის გეგმის შაბლონი N2
	მასწავლებელი:მარიამ გოგინაშვილი
	საგანი:ქიმია		კლასი: საბაზო  IX-კლასი
	თემა:		დრო: ......40... წუთი.
	მოსწავლეთა პროფილი: (მოსწავლეთა რაოდენობა კლასში და სპეციალური საგანმანათლებლო საჭიროების მქონე მოსწავლეების საჭიროებები, ასეთების არსებობის შემთხვევაში)30 მოსწავლეგანსაკუთრებული საჭიროებების მქონე მოსწავლეარ არის
	მიზანი:მოსწავლეები  შეძლონ  გამოიყენონ კოროზიის  განსაზღვრის   ცნება  ყოველჯერზე     დაასახელონ   კოროზიის სახეები, , განსაზღვრონ კოროზიაზე მოქმედი ფაქტორები   და დაიმსჯელონ    მასთან ბრძოლის ხერხებზე
	ეროვნული სასწავლო გეგმის სტანდარტი:  ქიმ.IX.6. მოსწავლეს შეუძლია მეტალთა აქტიურობის მწკრივის გამოყენება. (რომელ შედეგზე/ინდიკატორებზე მიმდინარეობს მოსწავლე შეძლებს მოიყვანოს კოროზიის მაგალითები ყოველდღიური ცხოვრებიდან,  განიხილავს კოროზიის მოვლენას  მეტალთა კონკრეტული წყვილის მაგალითზე ,  იმსჯელებს კოროზიაზე მოქმედ ფაქტორებზე და მასთან ბრძოლის ხერხებზე
	საჭირო წინარე ცოდნა და უნარ-ჩვევები: (რას უნდა ფლობდეს მოსწავლე, რომ ახალი მასალის ათვისება შეძლოს) მოსწავლეს შეუძლია მეტალთა აქტიურობის მწკრივის გამოყენება
	შეფასება და თვითშეფასება: 2.      (როგორ გაზომავს მასწავლებელი, გავიდა თუ არა შედეგზ? შეფასების რომელ ტიპსა და მეთოდს გამოიყენებს? რა კრიტერიუმებით მოახდენს 3.        4.      მასწავლებელი განმავითარებელი შეფასების რუბრიკის გამოყენებით აფასებს ჯგუფების მუშაობას,ხოლო ჯგუფების პრეზენტატორებს კი ქულებით პრეზენტაციის შეფასების რუბრიკის გამოყენებით. მოსწავლეები ავსებენ სქემას გაკვეთილის მიმდინარეობისას ვიცი გავიგე მინდა ვიცოდე გაკვეთილის დასრულების შემდეგ გადავხედავ მოსწავლეთა პასუხებს, რაც დამეხმარება მოსწალეთა საჭიროებების დადგენაში. გავითვალიწინებ მომდევნო გაკვეთილის დაგეგმვაში განმსაზღვრელი და  განმავითარებელი შეფასების რუბრიკები
	სასწავლო მასალა და რესურსები: (ტექსტი, თვალსაჩინოება, მულტიმედია, ინტერნეტ-რესურსი და სხვ.):სამოტივაციო ტექსტი, სახელმძღვანელო, 5 სინჯარა, 5 რკინის ლურსმანი, სპილენძის მავთული , თუთიის ფირფიტა, წყალი, სუფრის მარილი, ნატრიუმის ჰიდროქსიდის ხსნარი, 5 ქიმიური ჭიქა, მეტალთა აქტიურობის მწკრივი
	აქტივობა №1 (სახელწოდება; ხანგრძლივობა, ორგანიზების ფორმა): აქტივობის მიზანი: აქტივობა1. გონებრივი იერიში (2წთ) მიზანი   მოსწავლეებმა გააცნობიერონ,  რომ ყოფა  ცხოვრება დაკავშირებულია  კოროზიასთან,  დაუკავშირონ თეორიული ცოდნა პრაქტიკულ ცხოვრებას აქტივობის აღწერა:   ტექსტს უყვება მასწავლებელი კუნძული როდოსი ხმელთაშუა   ზღვაში მდებარეობს. ძვ. წ-აღ-ით მესამე საუკუნეში იგი საშინელ ალყას გადაურჩა. მადლიერების ნიშნად  ხალხმა ქალაქში მზის ღმერთის  ჰელიოსის ქანდაკება  ააგო. 32 მეტრიანი კოლოსი ნაწილებისაგან ააწყვეს . ბრინჯაოს  მრგვალი ფორმის ნაწილებს მთლიანად ასხამდნენ. დიდ დეტალებს კი რკინის ჩარჩოზე  ბრინჯაოს ფურცლებს შემოკვრის  გზით ამზადებდნენ. ლეგენდის თანახმად  რამდენიმე წელიწადში ქანდაკებას ბზარი გაუჩნდა, რის გამოც მისმა შემქმნელმა  თავი მოიკლა. ბზარის გაჩენიდან  60 წლის შემდეგ ქანდაკება მუხლებში გადატყდა და დაიმსხვრა. მიზეზად მიწისძვრა დაასახელეს. აქტივობა №2 (სახელწოდება; ხანგრძლივობა, ორგანიზების ფორმა): აქტივობის მიზანი: აქტივობის აღწერა: აქტივობა 2. კითხვა პასუხი(5 წთ )მოსწავლეებს ვეკითხები 1)      ჩამოთვალეთ მიზეზები, რას შეიძლებოდა გამოეწვია ქანდაკების მსხვრევა - გარემოს, ჰავას,  მიწისძვრას თუ სხვა რამე  მიზეზს? 2)       დაიმსხვრეოდა თუ არა ქანდაკება, მიწისძვრა რომ არ ყოფილიყო? 3)ბზარი რატომ გაუჩნდა მიწისძვრის გარეშე 4,იყო თუ არა მთავარი მიზეზი სინესტე?რა ემარტება რკინის მილებს სინესტისაგან? 5)      თქვენი აზრით რა არის კოროზია? 6.რა პირობებში ხდება კოროზია? აქტივობა №3 (სახელწოდება; ხანგრძლივობა, ორგანიზების ფორმა): აქტივობის მიზანი: აქტივობის აღწერა :აქტივობა 3 სიღრმისეული წვდომა . მინილექცია 10წთ) მიზანი   რომ მოსწავლეებმა გააცნობიერონ „რა არის კოროზია და  რამდენი სახის  კოროზია არსებობს. მოსწავლეებს ვაცნობ მოკლედ თუ  „რა არის კოროზია და რამდენი სახის  კოროზია არსებობს“ ვაკონკრეტებ კოროზიის სახეებს : 1) ქიმიური   2) ელექტროქიმიური და  ვაძლევ განმარტებას თითოეულზე და ვსვავ კითხვას .რომელი მეტალი განიცდის კოროზიას ადვილად, რომელი - არა;განსაზღვრისათვის ვუხსნი მოსწავლეებს რომუნდა გამოიყენონ  მეტალთა აქტიურობის რიგი  თითოეულ ჯგუფს ვაძლევ   კი თხვებს 1.დაასახელეთ ორი ისეთი მეტალი ა) რომელიც დაიცავს რკინას კოროზიისგან ბ)დააჩქარებს რკინას კოროზიისგან 2)მეტალთა მწრივიდან რომელი მათგანი დაიჟანგება უფრო სწრაფად      ა )Fe-Zn .ბ)Fe-Cu .გ)Fe-Sn 3)მანქანის მილი საიდანაც გამონაბოლქვი გამოდის დროთა განმავლობაში იწვებაკოროზიის გამო ახსენით ამ მოვლენის არსი 4)რატომ არ იჟანგება საუკუნეთა მანძილზეკუტუბიის სვეტიინდოეთშირომელიც სუფთა რკინისგანაა  დამზადებული 5)რატომ მქრქალდება ვერცხლის ნივთები დროთა მანძილზე  აქტივობა4. სადემონსტრაციო ცდების შედეგების განხილვა, ჯგუფური მუშაობა  . (10წთ  მიზანი   რომ მოსწავლეებმა გააცნობიერონ ფაქტები და დაინახონ კოროზიის მოვლენა იმსჯელონ და წარმოადგინონ არგუმენტები კოროზიის მიზეზებზე მოსწავლეთა მონაწილეობით  წინასწარ დაყენებული გვქონდა  ცდები  დაკვირვებისათვის. აღებული იყო 5 სინჯარა. პირველ, მეორე,  მეხუთე სინჟარაში ჩაშვებულია  მხოლოდ რკინის ლურსმანი. მესამეში რკინის ლურსმანს შემოხვეული აქვს  სპილენძის მავთული, მეოთხეში ლურსმანს შემოხვეული აქვს ალუმინის მავთული. პირველი სინჯარა ბოლომდე გავსებულია წყლით, მომდევნო სამი კი -სუფრის მარილის ხსნარით. მეხუთე სინჯარაში სუფრის მარილის ხსნართან  ერთად ჩასხმულია ნატრიუმის ჰიდროქსიდის  ხსნარი. ხუთივე ჩაპირქვავებულია  ცალ-ცალკე  ჭურჭელში, რომელთაგან თითოეულში წინასწარაა ჩასხმული ის სითხე, რომელიც მოცემულ სინჯარაშია. ამის შემდეგ ხუთივე სინჯარაში  მოთავსებული რკინის ლურსმანი აღმოჩნდა ჟანგბადისა და  წყლის გარემოში ცალკე ან  ამა თუ იმ მეტალთან ან წყალში გახსნილ ნივთიერებასთან ერთად.მოსწავლეებს ვაძლევ დავალებას თითოეულ ჯგუფს გევალებათ წარმოადგინოთ ფაქტი, არგუმენტი, დასკვნა,   გაანალიზოთ ცდის შედეგი  და გამოყოთ  ფაქტები და  არგუმენტები. იმ სინჯარის მიხედვით რომელიც შეგხვდათ, ჯგუფის წევრებმა აირჩიეთ თქვენთვის  სასურველი პრეზენტატორი, რომელიც გააკრავს საკუთარი ჯგუფის  ნაშრომს კედელზე  და გააკეთებს  შესრულებული დავალების მოკლე პრეზენტაციას. პრეზენტაციისთვის ჯგუფის ყველა პრეზენტატორს ეძლევა დრო    2 წუთი. თითიეული ჯგუფი წარმოადგენს თითო სინჯარის მაგალითს და დასკვნას გააკეთებს აქტივობა5. (5წთ) კითხვა-პასუხი,  დასკვნების გაკეთება მიზანი  ვუბრუნდები როდოსის კოლოსის შემთხვევას და ვსვამ შეკითხვებს 1.      რა იყო ქანდაკების დამსხვრევის ნამდვილი  მიზეზი? 2.      რა შეცდომა დაუშვა მოქანდაკემ? 3.         რომელი მეტალების შეხებამ გამოიწვია კოროზია? 4.      რა როლი შეასრულა ნესტიანმა ჰავამ  ქანდაკების დამსხვრევაში აქტივობა6 საშინაო დავალება . (3წთ)   მოიძიეთ ინფორმაცია, რატომ არ იმსხვრევა დღევანდელი ბრინჯაოს ქანდაკებები?